NPP - ŚWIADCZENIE WSPIERAJĄCE DLA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ

Od 1 stycznia 2024 r. na mocy ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz.U. poz. 1429), zwanej dalej Ustawą o świadczeniu wspierającym, weszły w życie przepisy, które wprowadzają nowy rodzaj świadczenia: świadczenie wspierające, które jest przeznaczone dla osób z niepełnosprawnością. Będzie ono przyznawane i wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Aby osoba z niepełnosprawnością mogła otrzymać świadczenie wspierające, powinna najpierw uzyskać od wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności zwane dalej WZON decyzję o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia, w której jest wskazany okres oraz liczba przysługujących punktów potrzeby wsparcia.

Wniosek o wypłatę świadczenia można złożyć do ZUS najwcześniej w miesiącu, w którym decyzja WZON o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia stała się ostateczna.

Jak uzyskać świadczenie wspierające ?

Jak o tym była mowa powyżej, osoba z niepełnosprawnością, która chce otrzymać świadczenie wspierające, będzie musiała złożyć do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności wniosek o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Aby taka osoba mogła się ubiegać o wydanie takiej decyzji, musi mieć status osoby z niepełnosprawnością potwierdzony w następującej formie:

• orzeczenia o niepełnosprawności i jej stopniu, które jest wydawane przez zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności,
• orzeczenia o niezdolności do pracy lub orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji, które jest wydawane przez lekarzy orzekających w ZUS,
• orzeczenia o inwalidztwie, które były wydawane przed wrześniem 1997 r. przez komisje lekarskie do spraw inwalidztwa i zatrudnienia.

WZON wydaje decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia na taki sam okres, na jaki dana osoba ma orzeczenie o niepełnosprawności, nie dłużej jednak niż na 7 lat. Gdy osoba z niepełnosprawnością otrzyma decyzję WZON i nie odwoła się od niej (decyzja stanie się ostateczna), dopiero wówczas, osoba niepełnosprawna może złożyć do ZUS wniosek o przyznanie świadczenia wspierającego.

W jaki sposób składa się wniosek do ZUS?

Wniosek można złożyć wyłącznie drogą elektroniczną poprzez:

• Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS,
• portal Emp@tia,
• bankowość elektroniczną.

Jeżeli osoba z niepełnosprawnością złoży wniosek przez bank albo portal Emp@tia, ale nie ma profilu na PUE ZUS, wówczas Zakład Ubezpieczeń Społecznych założy jej taki profil automatycznie, na podstawie danych z wniosku. Wniosek do ZUS może również zostać złożony przez pełnomocnika.

Komu przysługuje świadczenie?

Świadczenie wspierające przysługuje osobom, które:

• ukończyły 18 lat,
• są obywatelami Polski albo Unii Europejskiej (UE) lub Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), a jeśli nie – przebywają legalnie w Polsce i mają dostęp do rynku pracy,
• mieszkają w Polsce,
• otrzymały decyzję WZON, w której poziom potrzeby wsparcia został ustalony na uprawniającym poziomie punktów.

Świadczenie wspierające jest wprowadzane w następujących etapach:

• osoby, które otrzymały od 87 do 100 pkt. będą mogły ubiegać się o świadczenie od 2024 r.,
• osoby, które otrzymały od 78 do 86 pkt. będą mogły ubiegać się o świadczenie od 2025 r.,
• osoby które otrzymały od 70 do 77 pkt. będą mogły ubiegać się o świadczenie od 2026 r.

Ustawa o świadczeniu wspierającym przewiduje również, że osoby, które mają co najmniej 70 punktów, będą mogły uzyskać świadczenie wspierające od 2024 r., pod warunkiem że po 31 grudnia 2023 r. opiekunom tych osób będzie przysługiwało prawo do:

• świadczenia pielęgnacyjnego,
• specjalnego zasiłku opiekuńczego,
• zasiłku dla opiekuna wypłacanego przez organ gminy.

Wysokość świadczenia wspierającego

Przepisy ustawy o świadczeniu wspierającym stanowią, że świadczenie wspierające wynosi od 40 do 220 proc. aktualnej wysokości renty socjalnej, która aktualnie wynosi 1588,44 zł.

Oznacza to, że świadczenie wspierające wynosić będzie od ok. 635 zł do ok. 3495 zł, w zależności od poziomu potrzeby wsparcia.

Wysokość świadczenia wspierającego wynoście będzie:

• 220 % renty socjalnej otrzymają osoby, którym przyznano 95–100 pkt.;
• 180 % renty socjalnej otrzymają osoby, którym przyznano 90–94 pkt.;
• 120 % renty socjalnej otrzymają osoby, którym przyznano 85–89 pkt.;
• 80 % renty socjalnej otrzymają osoby, którym przyznano 80–84 pkt.;
• 60 % renty socjalnej otrzymają osoby, którym przyznano 75–79 pkt.;
• 40 % renty socjalnej otrzymają osoby, którym przyznano 70–74 pkt.

W jaki sposób będzie wypłacane świadczenie?

ZUS będzie wypłacać świadczenie wspierające przelewem na numer rachunku bankowego w Polsce, który osoba z niepełnosprawnością poda we wniosku. Będzie je otrzymywać łącznie z innymi świadczeniami wypłacanymi przez ZUS np. 500+, renta socjalna.

Świadczenie wspierające przysługuje bez względu na dochód. Jest ono zwolnione z podatku dochodowego i nie będzie mogło być zajęte przez komornika.